Krążki szlifierskie to popularne narzędzia do szlifowania mechanicznego. Stosuje się je w szlifierkach mimośrodowych i rotacyjnych.
Podstawowe rodzaje krążków ściernych
Krążki ścierne to zróżnicowana gama narzędzi ściernych nasypowych przeznaczonych do obróbki powierzchniowej z użyciem szlifierek mimośrodowych i rotacyjnych (pionowych, kątowych, prostych, pistoletowych i przeznaczonych do szlifowania ścian). Charakteryzuje je różny sposób wykonania dostosowany do swojego przeznaczenia operacyjnego i materiałowego. Jednym z głównych kryteriów klasyfikacji tych narzędzi jest typ ich materiału podkładowego. Może nim być papier, płótno, fibra, folia, włóknina siatka i gąbka. Dlatego rozróżnia się krążki ścierne papierowe, płócienne, fibrowe, foliowe itd.
Omawiane krążki do szlifowania pod względem swojego rozmiaru i rodzaju mocowania dopasowane do współpracujących z nimi maszyn. Dostępne są w znormalizowanych średnicach: 50, 76, 115, 125, 150, 180, 225 i 235 mm. Krążki ścierne, w zależności od wykonania, montuje się na talerzach szlifierskich za pomocą rzepów, specjalnych nakrętek M14 lub gwintowego uchwytu Quick Change Disc. Do najbardziej popularnych należą krążki ścierne 125 oraz 150 mm oraz papier ścierny krążki 125 i 150 mm. Narzędzia te dobiera się do szlifierki, uwzględniając średnicę jej talerza i rodzaj mocowania. Zgodnie z tym np. krążki ścierne 125 mm i papier ścierny krążki 125 mm z mocowaniem na rzep przeznaczone są do szlifierek mimośrodowych, których średnica talerza wynosi 125 mm.
Materiałowe przeznaczenie krążków ściernych
Krążki do szlifowania, w tym papier ścierny krążki, dostępne są obecnie z czterema różnymi rodzajami nasypu: z (1) elektrokorundu, (2) elektrokorundu ceramicznego, (3) elektrokorundu cyrkonowego lub (4) z węglika krzemu. Granulacja ziarna ściernego, która cechuje krążki szlifierskie i określa ich przeznaczenie operacyjne, ma bardzo szeroki zakres wynoszący od P24 do P3000. Z kolei ich zastosowanie materiałowe determinowane jest głównie przez rodzaj ziarna ściernego z uwzględnieniem typu materiału podkładowego. Zgodnie z tym, ponieważ ziarno elektrokorundowe ma szerokie pole zastosowań, pokryte nim krążki do szlifowania wykorzystuje się do obróbki szerokiej gamy materiałów: drewna, metali, farb, lakierów, szpachli, tworzyw sztucznych itd. Z kolei krążek ścierny z ziarnem z elektrokorundu cyrkonowego używany jest do szlifowania stali, stali szlachetnej, metali, metali nieżelaznych, aluminium i twardych gatunków drewna. Zaś krążek ścierny, w którym nasyp wykonano z elektrokorundu ceramicznego, przeznaczony jest do szlifowania stali, stali szlachetnej oraz egzotycznych gatunków drewna, które mają bardzo dużą twardość i gęstość. Odmienny pod względem przeznaczenia jest krążek ścierny pokryty nasypem z węglika krzemu. Stosuje się go bowiem do szlifowania szkła, materiałów miękkich (np. gumy), mineralnych (np. kamienia), jak też szpachli, tworzyw sztucznych i drewna (głównie twardego).
Operacyjne przeznaczenie krążków ściernych
Omawianymi krążkami wykonuje się wszystkie rodzaje szlifowania: zgrubne, międzyoperacyjne oraz wykończeniowe. Jak już wspomniano, materiały podkładowe tych narzędzi są ściśle powiązane z ich przeznaczeniem materiałowym i operacyjnym, gdyż siły działające na nie zależą od granulacji nasypu i wielkości nacisku potrzebnego do szlifowania. Im grubsze jest ziarno i twardszy materiał do obróbki szlifierskiej, tym większe wymagane jest obciążenie podkładu krążka, i odwrotnie. Dlatego do szlifowania zgrubnego materiałów twardych, np. stali, stosuje się krążki ścierne na podkładach o dużej wytrzymałości mechanicznej – z fibry, płócien ściernych czy grubego papieru (np. Klingspor PS21FK). Z kolei do szlifowania zgrubnego drewna miękkiego wystarczający jest papier ścierny krążki o średniej grubości (np. Klingspor PS18EK), zaś międzyoperacyjnego i wykończeniowego – o małej grubości (Klingspor PS33K).
Prawidłowe szlifowanie
Stosowane odpowiednich wartościowo granulacji ziarna ściernego w poszczególnych rodzajach szlifowania zależy od właściwości obrabianego materiału. Np. nie używa się granulacji P320 w szlifowaniu wykańczającym drewna, gdyż wystarczy do tego maksymalnie P180-P220. Natomiast papier ścierny krążki z ziarnem ściernym o przykładowej granulacji P320 wykorzystuje się do szlifowania lakieru położonego na drewnie.
Aby uzyskać wysoką jakość szlifowania, należy zachować odpowiednią kolejność użycia krążków o różnych granulacjach. W procesie tym wykorzystuje się np. papier ścierny krążki o narastających granulacjach, począwszy od najniższej, a skończywszy na najwyższej odpowiedniej dla danego materiału. Szlifując z użyciem szlifierki mimośrodowej krążkami o coraz wyższej granulacji, możemy pominąć maksymalnie dwie z nich. Np. w przypadku drewna miękkiego możemy zastosować: P60, P120 i P220, pomijając P80, P100, P150 i P180.
Jednakże na jakość szlifowania ma nie tylko wpływ prawidłowa sekwencja granulacji, ale też odpowiednie parametry obróbki, takie jak obroty czy oscylacje oraz posuw. Ważny jest też stan szlifierki, a szczególnie jej talerza. Dlatego, aby wydłużyć jego czas eksploatacji, warto stosować pady ochronne, np. Klingspor PP555 o średnicach 125, 150 i 225 mm.
W przypadku szlifowania za pomocą szlifierek mimośrodowych materiałów drewnianych ważna jest też twardość ich talerza szlifierskiego. Talerze miękkie stosuje się do obróbki powierzchni lekko wypukłych czy wklęsłych oraz do delikatnego szlifowania wykończeniowego, w którym jako rekomendowane wykorzystuje się krążki ścierne 125 mm lub papier ścierny krążki 125 mm. Ich mniejsza od 150 mm średnica ułatwia szlifowanie powierzchni lekko wypukłych lub wklęsłych oraz dokładną obróbkę wykończeniową. Z kolei talerze twarde przeznaczone są głównie do zgrubnej obróbki powierzchni płaskich. Natomiast talerzy uniwersalnych, czyli średnio twardych, można użyć zarówno w szlifowaniu zgrubnym, międzyoperacyjnym, jak i wykończeniowym.
